Đối với những người thích trang trí nhà bằng vật liệu gỗ thì việc gỗ bị trương nở không còn quá xa lạ. Gỗ tự nhiên bị trương nở gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến chất lượng công trình và thậm chí gây mất an toàn cho người sử dụng. Vậy tại sao gỗ bị trương nở? Cách khắc phục gỗ trương nở như thế nào?
Gỗ bị trương nở là gì?
Gỗ bị trương nở là hiện tượng gỗ tăng kích thước khi độ ẩm hoặc nhiệt độ môi trường thay đổi đột ngột và kéo dài. Khi hơi nước thấm vào cấu trúc gỗ, nó có thể gây ra biến dạng, cong vênh, nứt nẻ, thậm chí mục nát. Điều này làm giảm tính thẩm mỹ, hiệu suất và tuổi thọ của các công trình xây dựng, đồ nội thất, và các sản phẩm gỗ khác, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống và làm việc.

Nguyên nhân khiến gỗ bị trương nở
Nguyên nhân chính của hiện tượng gỗ bị trương nở là do độ ẩm không ổn định. Các nguyên nhân khác bao gồm:
- Độ ẩm thay đổi: Gỗ hút ẩm và trương nở khi lượng nước thấm vào cấu trúc gỗ quá nhiều.
- Nhiệt độ thay đổi: Nhiệt độ biến đổi đột ngột làm đứt gãy các liên kết sợi gỗ, gây trương nở.
- Gỗ bị oxy hóa: Gỗ sử dụng lâu ngày bị xơ hóa và mất đàn hồi, dễ trương nở nếu không được bảo quản tốt.
- Gia công sai kỹ thuật: Gia công không đúng cách, như sấy hoặc tẩm gỗ quá lâu, sử dụng chất bảo vệ không phù hợp.
- Tiếp xúc với hóa chất: Hóa chất có tính axit hoặc kiềm mạnh có thể làm gỗ trương nở và biến dạng.
Để giảm thiểu tình trạng trương nở, cần chọn loại gỗ phù hợp, thực hiện gia công đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ. Quan tâm chăm sóc sản phẩm gỗ giúp phát hiện sớm hư hại và tránh thiệt hại không đáng có.
Gỗ bị trương nở gây ra những tác hại gì?
Gỗ bị trương nở gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Dưới đây là một số tác hại chính của hiện tượng này:
Gỗ bị trương nở gây thẩm mỹ
Gỗ trương nở làm biến dạng, cong vênh, lồi lõm, phai màu, nứt gãy và mục nát. Điều này làm mất đi vẻ đẹp và sự sang trọng của các sản phẩm gỗ, khiến chúng trở nên kém hấp dẫn.
Giảm độ phẳng bề mặt
Bề mặt gỗ bị trương nở sẽ không còn phẳng, gây khó khăn trong việc sử dụng và trang trí. Ví dụ, bàn làm việc bị lồi lên làm cho sách vở, máy tính trở nên mất cân bằng và khó sử dụng.
Giảm độ bền và độ cứng
Trương nở làm suy giảm các liên kết giữa các sợi gỗ, dẫn đến giảm độ bền và độ cứng của sản phẩm. Điều này làm tăng nguy cơ gãy, vỡ, và hư hại.
Giảm hiệu suất sử dụng
Gỗ trương nở dễ bị nứt nẻ, tách rời, gãy vỡ, gây nguy hiểm cho người sử dụng. Ví dụ, cửa gỗ bị cong vênh có thể bị kẹt, gây khó khăn và nguy hiểm khi mở cửa; ghế ngồi bị trương nở có thể gãy khi sử dụng.
Giảm tuổi thọ sản phẩm
Gỗ trương nở dẫn đến nứt gãy và hư hại nghiêm trọng, làm giảm đáng kể tuổi thọ của sản phẩm.
Như vậy, gỗ bị trương nở không chỉ làm mất thẩm mỹ, biến dạng, suy giảm độ bền, độ cứng mà còn gây ra nhiều tác hại khác. Điều này ảnh hưởng đến chức năng và tuổi thọ của sản phẩm, làm giảm giá trị của các công trình và gây bất tiện, thậm chí nguy hiểm cho người sử dụng. Ngay cả các loại gỗ tốt cũng có thể bị trương nở nếu không được chọn lựa và bảo quản đúng cách.
Tại sao dùng gỗ tốt vẫn bị trương nở?
Lý do gỗ tốt vẫn bị trương nở
Gỗ tốt, như gỗ Lim, Hương, Cẩm Lai hay Gõ Đỏ, thường đảm bảo hiệu suất sử dụng cao, độ bền, độ cứng và khả năng chống chịu tốt trước nhiều yếu tố gây hại. Tuy nhiên, ngay cả những loại gỗ này vẫn có thể bị trương nở do các nguyên nhân sau:
Gỗ bị trương nở do sinh vật tấn công
Gỗ là nguồn thức ăn của nhiều loài sinh vật như mối mọt, côn trùng và nấm mốc. Chúng tấn công và phá hủy cấu trúc gỗ, gây ra hiện tượng trương nở.
Môi trường khắc nghiệt

Nhiệt độ và độ ẩm thay đổi liên tục có thể làm thay đổi cấu trúc gỗ. Tia UV từ mặt trời cũng tác động và làm gỗ trương nở.
Sử dụng lực quá mạnh
Tác động lực quá mạnh lên gỗ có thể làm thay đổi cấu trúc ngay lập tức, khiến sản phẩm gỗ bị biến dạng và giảm hiệu suất sử dụng.
Tiếp xúc hóa chất không phù hợp
Nếu gỗ tiếp xúc với hóa chất có tính axit hoặc kiềm quá mạnh trong quá trình ngâm tẩm, sơn phủ hoặc sử dụng, gỗ có thể bị trương nở.
Thời gian sử dụng lâu
Gỗ là vật liệu tự nhiên và có khả năng oxy hóa theo thời gian. Sử dụng lâu ngày, các sợi gỗ bị xơ hóa và mất đi độ đàn hồi, dẫn đến trương nở.
Bảo trì không thường xuyên
Không bảo trì thường xuyên khiến không phát hiện kịp thời các khuyết điểm để khắc phục, làm sản phẩm dễ bị trương nở, nứt gãy và mục nát.
Như vậy, mặc dù sử dụng gỗ tốt hay quý hiếm, việc xử lý trong quá trình gia công và bảo quản gỗ trong quá trình sử dụng vẫn quan trọng hơn cả. Cần thường xuyên vệ sinh, quan sát sản phẩm để phát hiện kịp thời dấu hiệu gỗ bị trương nở hoặc các tác nhân gây hại khác, từ đó áp dụng biện pháp khắc phục và sửa chữa hiệu quả.
Cách xử lý khi gỗ bị trương nở
Khi gỗ bị trương nở, các liên kết bên trong cấu trúc gỗ có thể đã bị đứt gãy và độ bền suy giảm, gây khó khăn cho việc sửa chữa. Dưới đây là một số biện pháp xử lý hiệu quả:
Định dạng lại gỗ
Sử dụng khăn ướt nóng đặt lên bề mặt gỗ, sau đó dùng lực điều chỉnh lại độ phẳng. Cuối cùng, sấy khô để ổn định độ ẩm và giữ nguyên hình dạng mới.
Mài gỗ
Dùng giấy nhám hoặc máy mài để loại bỏ phần gỗ tự nhiên bị trương nở. Sau đó, phủ một lớp sơn hoặc vecni để bảo vệ bề mặt. Lưu ý không mài quá nhiều để tránh làm mỏng gỗ.
Tìm đến đơn vị gia công uy tín
Nhờ sự tư vấn và sửa chữa từ các đơn vị gia công gỗ uy tín để đảm bảo xử lý triệt để tình trạng gỗ bị hư hại.
Biện pháp phòng chống trương nở
Ngoài các biện pháp xử lý, việc phòng chống gỗ bị trương nở cũng rất quan trọng:
Để khắc phục tình trạng này, có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Chọn loại gỗ phù hợp: Sử dụng gỗ có tính năng chống trương nở tốt. Một số loại gỗ có độ hút ẩm thấp và ít bị trương nở, như gỗ Sồi, gỗ Lim, gỗ Óc Chó.
- Quy trình sấy gỗ: Sấy khô gỗ kỹ lưỡng trước khi sử dụng.
- Tẩm bảo vệ và sơn phủ: Sử dụng hóa chất chống thấm nước, chống nấm mốc, chống mối mọt, chống cháy, chống tia UV, và cách nhiệt để tăng cường khả năng bảo vệ gỗ.
- Sử dụng trong môi trường thông thoáng: Đặt sản phẩm gỗ ở nơi có nhiệt độ và độ ẩm ổn định, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.
- Thường xuyên vệ sinh: Vệ sinh thường xuyên giúp loại bỏ bụi bẩn và giữ cho sản phẩm luôn sáng bóng, bền đẹp.
- Bảo trì định kỳ: Bảo trì định kỳ giúp sản phẩm chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường. Khi phát hiện gỗ bị trương nở, sử dụng các dung dịch phủ bảo vệ như chất chống côn trùng, chống mối mọt, chống nấm mốc, chống nước, chống cháy, cách nhiệt.
Gỗ là vật liệu tự nhiên với nhiều ưu điểm như màu sắc, vân gỗ, mùi hương, độ cứng và độ bền, mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ và sự chắc chắn cho các công trình và sản phẩm nội, ngoại thất. Tuy nhiên, gỗ cũng có những khuyết điểm như biến dạng, co ngót, cong vênh, nứt nẻ, phai màu, mục nát do các yếu tố môi trường, nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng mặt trời, nấm mốc, mối mọt và côn trùng gây hại.
Xem thêm: Phân loại các nhóm gỗ quý hiếm hiện nay?
Để khắc phục các vấn đề này, cần chú ý đến quy trình chế biến, gia công, tẩm sấy, xử lý bề mặt và sơn phủ bảo vệ, cùng với việc vệ sinh và bảo trì định kỳ. Hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý gỗ bị trương nở sẽ giúp bảo vệ tính thẩm mỹ, hiệu suất sử dụng và nâng cao tuổi thọ của các sản phẩm gỗ.
Có thể bạn quan tâm
Mái che sân vườn cho không gian ngoài trời hiện đại
Mái che sân vườn là một cấu trúc xây dựng được lắp đặt ngoài trời,
Th7
Ghế nhựa giả gỗ ngoài trời
Ghế gỗ nhựa ngoài trời là sự lựa chọn lý tưởng cho những không gian
Th6
Lựa chọn nội thất cho nhà chòi sân vườn
Nhà chòi sân vườn không chỉ là nơi để thư giãn và giải trí mà
Th5
Bật mí 7 loại vật liệu làm vách ngăn phòng ngủ được ưa chuộng nhất
Vách ngăn phòng ngủ góp phần quan trọng trong việc phân chia không gian, tiết
Th5
Diện tích thông thủy là gì? Cách tính diện tích thông thủy
Diện tích thông thủy là một khái niệm khá quen thuộc trong lĩnh vực xây
Th5
Các phong cách thiết kế nội thất nhà phố đang thịnh hành tại Việt Nam
Một ngôi nhà bắt mắt và cuốn hút khi nó sở hữu thiết kế nội
Th5
Gỗ nhựa là gì, ưu nhược điểm và ứng dụng
Nhắc đến gỗ nhựa là nhắc đến dòng vật liệu tổng hợp mới sở hữu
Th4
Kinh nghiệm chọn màu sơn nhà bên ngoài đẹp ai nhìn cũng thích
Màu sơn ngoại thất đẹp không chỉ giúp tăng vẻ đẹp cho ngôi nhà, thể
Th4